İSTANBUL'DA EN RİSKLİ, EN SAĞLAM BÖLGE NERESİ?

İstanbul’da olduğu yerde çökme ihtimali olan 318 binanın 95’i Avcılar’da, 46’sı Küçükçekme’de bulunuyor. Bu yapıların acilen kentsel dönüşe girmesi gerek.

İSTANBUL

01 Mart 2023 // Haber Merkezi // 162/161A // 2417c //

Kaynak: Milliyet Gazetesi/Gülden Çoktan

İstanbul Büyükşehir Belediyesi(İBB)’nin 2019 yılından itibaren depreme karşı bina dayanıklılığını ölçmek için ücretsiz hızlı tarama metoduyla hasar tespitini gerçekleştiriyor.

İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe, 3.5 yılda hızla tarama için 107 bin binaya gidildiğini ve sadece 29 bin 700 binada analiz yapıldığını söyledi. Yapılan incelemeler sonucunda 318 yapının olduğu yerde çökecek durumda olduğunu belirterek acil önlem alınması için çağrıda bulundu.

Çökme ihtimali olan binaların 95’i Avcılar’da, 46’sı Küçükçekmece’de, 32’si Silivri’de, 19’u Bahçelievler’de, 14’ü Büyükçekmece, 14’ü Zeytinburnu, 12’si Esenler’de, 11 Bakırköy’de bulunurken diğer ilçelerde bu oranlar daha az.

METRUK BİNA ÇÖKTÜ

Öte yandan Fatih’te üç katlı metruk bina çöktü. Bina yan tarafındaki otoparkın üzerine doğru yıkılırken herhangi bir can kaybı ya da yaralı olmadığı öğrenildi. Binanın tarihi yapılardan olduğu belirlenirken, sahibine ise ‘Genel güvenliği taksirle tehlikeye sokmak’ suçundan işlem başlatıldı.

İSTANBUL'UN EN SAĞLAM BÖLGESİ NERESİ?

CNN TÜRK Deprem Danışmanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy da, İstanbul'da olası depremde hangi bölgelerin sağlam olduğunu 'risk haritası' üzerinden anlattı.

Prof. Şükrü Ersoy, Ahmet Hakan'ın Tarafsız bölge programında şu açıklamalarda bulundu:

İstanbul'da en sağlam alan Haliç'ten kuzeye doğru Başakşehir'e kadar olup Sarıyer'e kadar olan alan Türkiye'nin en sağlam kayaçları sayılabilecek olan bölge. Bu ilçeler; Sarıyer, Başakşehir, Eyüp'ün bir kısmı, Kağıthane'nin bir kısmı, Şişli, Beşiktaş zemin olarak iyi. Anadolu Yakası genel olarak sağlam.

Anadolu Yakası'nda kayaçların üzerinde çürümüş bir yer var, onu ayırt etmek lazım. Saf sert bir kayaysa, ayrışma olmamışsa üzerinde sağlam bir kayadır. Şile, kısmen iyi. Çekmeköy ve Beykoz iyi sayılabilecek yerler. Üsküdar, Ümraniye, Kadıköy, Ataşehir iyi ama Maltepe, Kartal gibi yerlerin kıyı kesimler iyi değil, iç kesimleri daha iyi. Düz alanlar iyi değil. Sancaktepe, Sultanbeyli'de tepe kısımlar iyi Tuzla'ya dahil olmak üzere ama sahil kesimlerinde ve dere yataklarında problemler var. Siz evi aldığınız zaman gidip belediyeye soracaksınız, ben nasıl bir yerde oturuyorum diye? Uygun alanlar var, önlemli alanlar var. İstanbul'un jeoloji haritası belediyelerdeki çok sağlıklı, ehli insanlar yaptı ben biliyorum.

DEPREM RİKSLİ BÖLGELER

Avrupa Yakası'nda Büyükçekmece, Küçükçekmece, Beylikdüzü, Avcılar, Bakırköy, Zeytinburnu, Fatih, Güngören, Esenler, Bağcılar buraların zeminleri kötü. Burada zemin sorunlu, yapı stokları da sorunlu. Riskin en fazla olduğu yerler. Nüfus yoğunluğu fazla, yapılar kötü, zemin kötü yani orada bir müdahale ekibin çok zorlanacağını düşünüyorum zaten müdahale ekipleri İstanbul'a yetmeyebilir. Esenyurt'ta yapılan gökdelende Şişli'de Maslak'ta yapılan gökdelenler depreme karşı ayrı sınavlar verecek. Dolayısıyla o gökdelenler zeminden kaynaklanarak zarar görebilir. 

6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli 7.7 büyüklüğünde ki depremde yıkılan, Hatay'da Amip Ovası üzerindeki yüksek binaların sorunu oydu, zemine dayanamadılar. Zemine dayanamadıkları için ya yıkıldı, ya çöktüler. Eğer bina yapıyorsanız, binayı suyla buluşturmayacaksınız temelde. Sudan arındırmanız gerekiyor. Onu bir nevi boğçalamanız gerekiyor. Hani diyoruz ya bodruma indim, demirler paslıydı. Sudan uzak tutacaksın orayı. 

Yüzde 100 hazırlıklı olsak bile İstanbul'da gerçekleşecek depremde zarar göreceğiz. Yapılan işlemler göreceğimiz zararları azaltacak işlemler olacak. İstanbul'da yaşayan nüfus bile zarar görebilirliği arttırıyor. Bu kadar nüfusu kontrol etmek, yönetmek, depreme karşı korumak kolay değil.

BÜYÜK İSTANBUL DEPREMİNDE NE OLACAK?

1999 depreminden sonra bilim insanları dedi ki % 65 olasılıkla 30 yıl içerisinde 7’den büyük bir deprem İstanbul’da yaşanacak. Büyüklük kötüsünde seçilen en kötü senaryo 7.5 olacak. İstanbul’da 1509 depreminin 7.7 büyüklüğünde olabileceği düşünülüyor. O zaman aletsel dönem değil, ölçülemediğimi için 7.7 olduğu tahmin ediliyor. Deprem süresi, kırılma boyuna göre değişebilir. İTÜ’nün bir bu konuda senaryosu vardı. 40 km kırıldığı sürece 7.2 verecek şeklinde bir açıklaması vardı. Süre vermemişlerdi ama 7.2’de 35-40 saniye sürer.