ÇANAKKALE SAVAŞLARI
25 Nisan 1915 tarihi, 8,5 ay sürecek olan Çanakkale Kara Savaşların başlangıcı olarak tarih sayfalarında yerini aldı.
Çanakkale-TÜRKİYE
2 Mayıs 2018 // Haber // Süleyman Arasan // 1421
Çanakkale Savaşları insanlık tarihinin belki de bir daha göremeyeceği savaşlara sahne oldu. 19 Şubat 1915 tarihinde başlayan Deniz savaşlarının finali 18 Mart 1915 oldu. Bu tarih aynı zamanda 8,5 ay sürecek olan Çanakkale Kara Savaşların başlangıcı olarak tarih sayfalarında yerini aldığı ve dünya tarihinde eşi benzeri olmayan bir savaş yaşandığı belirtildi.
Çanakkale Savaşları insanlık tarihinin belki de bir daha göremeyeceği savaşlara sahne oldu.19 Şubat 1915 tarihinde başlayan Deniz savaşlarının finali 18 Mart 1915 oldu. Bu tarih aynı zamanda 8,5 ay sürecek olan Çanakkale Kara Savaşların başlangıcı olarak tarih sayfalarında yerini aldığı belirtildi.
Deniz harekâtıyla İstanbul'a ulaşılamayacağı anlaşılınca bir kara harekâtıyla Çanakkale Boğazı'ndaki Osmanlı sahil topçu bataryalarını ele geçirmek planı gündeme getirilmiştir. Bu plan çerçevesinde hazırlanan İngiliz ve Fransız kuvvetleri 25 Nisan 1915 şafağında Gelibolu Yarımadası'nın güneyinde beş noktada karaya çıkarılmıştır. İngiliz ve Fransız çıkarma kuvvetleri her ne kadar Seddülbahir ve Arıburnu sahillerinde köprübaşları oluşturmayı başardılarsa da Osmanlı kuvvetlerinin inatçı savunmaları ve zaman zaman giriştikleri karşı taarruzlar sonucunda Gelibolu Yarımadası'nı işgalde başarılı olamadılar. Bunun üzerine sahildeki kuvvetler takviye edilmek için Arıburnu'nun kuzeyinde Suvla Koyu'na 6 Ağustos 1915 tarihinde yeni kuvvetlerle bir üçüncü çıkarma yapılmıştır. Ancak 9 Ağustos'ta Kurmay Albay Mustafa Kemal'in Birinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen karşı taarruzunda İngiliz Komutanlığı ihtiyat tümenini ateş hattına sürerek sahilde tutunmayı ancak başarabilmiştir. Mustafa Kemal ertesi gün Kocaçimentepe – Conk Bayırı hattında yeni bir karşı taarruz gerçekleştirmişti, bu hattaki Anzac birliklerini de geri atmıştır. İngiliz ve Anzac kuvvetlerinin İkinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen genel taarruzları ise Osmanlı savunmasını aşamamıştır. Tüm bu gelişmelerin sonrasında İngiliz, Anzac ve Fransız kuvvetleri Gelibolu Yarımadasını 1915 yılı Aralık ayı içinde tahliye etmiştir.
“Savaşların yaşandığı bölge olan Gelibolu Yarımadası'na ziyaretçi akını başladı”
Çanakkale deniz ve Kara Savaşlarının 103 Yıl dönümü kutlamaları kapsamında Savaşların yaşandığı bölge olan Gelibolu Yarımadası'na ziyaretçi akını başladı. Son günlerde gözle görülür bir yoğunluğun yaşandığı bölgede, Çanakkale şehitliklerini, tarih kokan yerleri rehber eşliğinde gezmek, savaşın günümüze kadar ulaşan izlerini yerinde görmek için gelen ziyaretçiler, Conk Bayırı, Şehit Onbaşı Anıtı, Şahindere Hastane Şehitliği, Şehitler Abidesi, Yahya Çavuş Anıtı, Mehmetçiğe Saygı Anıtı, 57. Alay Şehitliği'ni ziyaret edip, şehitler için dua ettiler.
“Çanakkale ruhunu orada yaşadık ve gözlemledik”
Türk Milletinin gurur duyduğu dönüm noktalarından biri olan Çanakkale'yi gezip görebilmek için gelen ziyaretçiler ,” Vatanın kurtuluşu için yüz binlerce şehidin gözünü kırpmadan canını feda ettiği Çanakkale Gelibolu Yarımadası’nı ve tarihin ayak izlerini taşıyan diğer mekânları rehberimiz eşliğinde gezdik. Bu gezide, Vatanımızın tarihi ve kültürel değerlerine sahip bölgeleri tarih kitaplarından ne kadar okunursa okunsunÇankkale gibi bir tarihin yaşandığı toprakların mutlaka görülmesi gerektiğine inanıyoruz.Çankkale Şehitliği ve tarihin ayak izlerini taşıyan bölgeye birçoğumuz ilk defa geliyor. Bize göre, her bireyin de mutlaka bu tarihi toprakları gezmesi gerekir. Çankkale ruhu ayrı bir şey. Bu turistlik bir gezi değil, tarihi bir seyahattir.Çankkale seyahatinden yararlanmaya çalıştık. Çanakkale ruhunu orada yaşadık ve gözlemledik” dediler.
“Dünyanın en kanlı savaşını yaşayan bu toprakların her karışında ayrı bir kahramanlık öyküsü var”
Şehitlik turunda ziyaretçilere Deniz ve Kara Muharebelerinin yaşandığı bölgeyi örnekler vererek anlatan Wilusa Tur Rehberlerinden ,Savaş Alanları Gezi Kılavuzu Araştırmacı Yazar Halis Tonka, Bir metrekare alana 6.000 merminin düştüğü dünyanın en kanlı savaşını yaşayan bu toprakların her karışında ayrı bir kahramanlık öyküsünün olduğunu belirterek,”Çanakkale Savaşlarında bulunan her iki tarafında toplam asker sayısı 253’er bindir. 8.5 ay süren bu savaşlarda resmi kayıtlara göre verdiğimiz asıl şehit sayısı 57 bin 800dür. Hastalıktan ölenler, kayıplar ve tebdil hava nedeniyle Cepheden ayrılanlar ile bu rakam 253 bine tekâmül eder. Bu muharebede Manisa 2 Bin 174,İzmir Bin 720,Denizli 2 Bin 195,Aydın Bin 746 şehit verdiğini resmi kayıtlarda görmek mümkündür” dedi.
“57’nci Piyade Alayının Alay Komutanları dâhil olmak üzere bütün subay ve erleri Çanakkale Muharebelerinde şehit düşmüştür”
Çanakkale Savaşlarının bir vatan savunması olduğunu belirten Wilusa Tur Rehberlerinden,Savaş Alanları Gezi Kılavuzu İlyas Satı “Deniz ve Kara savaşlarının yaşandığı bölge olan Gelibolu Yarımadası Çanakkale Savaşları veya Galipoli Savaşları olarak bilinir. 19 Şubat 1915 tarihinde başlayan Deniz muharebelerinin finali 18 Mart 1915 oldu. Bu tarih aynı zamanda 8,5 ay sürecek olan Çanakkale Kara Muharebelerinin başlangıcı olarak tarih sayfalarında yerini alır. Dünya tarihinde eşi benzeri olmayan bir muharebe yaşanmıştır. Güney ve Kuzey cephe olarak adlandırdığımız kara savaşları iki aşamalı oldu. 25 Nisan 1915 sabahı Arıburnu mıntıkasına çıkan Anzac kuvvetleri süratle muharebe sahasının en yüksek noktasını tutmaya çalışmış. Conkbayırı eteklerinde düşmanı karşılayan19. Tümen komutanı Yarbay Mustafa Kemalin önderliğindeki 57. alay muharebe seyrini değiştirmiştir. Mustafa Kemal buradaki muharebeler sırasında “Size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum” diyebilen komutandır. Askerine böyle bir emri verebilen komutan yoktur. Şüphesiz aldığı böyle bir emri tereddütsüz yerine getiren başka bir millet de yoktur. Mustafa Kemal Atatürk’ün bu emri verdiği birliklerin bağlı olduğu 57’nci Piyade Alayının Alay Komutanları dâhil olmak üzere bütün subay ve erleri Çanakkale Muharebelerinde şehit düşmüştür. Bu şehitliğimizde Çanakkale muharebelerinde şehit veren 57.alay anısına yapılmıştır. Şehitliğimiz 12 Aralık 1992 tarihinde ziyarete açılmıştır. Şehitliği yapımı sırasında iki cesetle karşılaşılmış, birbiriyle boğuşurken ölen bu iki askerden biri Şehit Erzincanlı Mustafa Asıma, diğerinin ise Anzac Kolordusundan Yzb Woiters'e ait olduğu tespit edilmiş anıtın önüne defnedilmiştir 57. Alay muharebeden sonra padişah ve başkomutanlık tarafından Çanakkale cephesinde altın ve gümüş liyakat madalyaları ile taltif edilmiştir. Şehitlik 2011 yılında restore edilmiştir” dedi.
