AVRUPA İSLAM ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ PROF. DR. NEDİM BAHÇEKAPILI

Hollanda da iki ayrı İslam Üniversitesi var. Bu Üniversiteler ne yaparlar, fonksiyonu nedir, resmi boyutu nedir, detaylarına kadar konuşmaya çalıştım. Bunlardan biri olan işte Avrupa İslam Üniversitesi. (Islamitische Universiteit Europa): “İslami İlimlerde, Eğitimde ve Sanatta Öncü Üniversite” olarak özellikle Batı Avrupa ülkelerinde adından sıkça söz ettiren akademik bir eğitim kurumu.

Sayın Prof. Dr. Nedim Bahçekapılı Avrupa İslam Üniversitesi Rektörü olarak kendinizden bahseder misiniz?

9 Aralık 1961 yılında Trabzon’un Maçka ilçesine bağlı Çıralı köyünde doğdum. İlk ve orta okulu kendi köyümde bitirdikten sonra 1979 yılında Giresun İmam-Hatip Lisesi’nden, 1984 yılında İstanbul-Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldum.
Aynı üniversitede İslam Hukuku dalında başladığım master çalışmasını “İslam Hukukunda İkrah ve Hukuki Tasarrufların Neticelerine Etkisi” konulu tezle 1988 yılında bitirdim. 1986- 1989 yılları arasında Diyanet İşleri Başkanlığı Haseki Eğitim Merkezi V dönem İhtisas kursuna katıldım. 1990-1991 yılları arasında yedek subay olarak askerlik görevini yerine getirdim. 1992 yılında Erciyes Üniversitesi’nde İslam Hukuku dalında doktora çalışmasına başladım. Bu esnada Diyarbakır ili Dicle ilçesi’ne müftü olarak tayin oldum. 1993 yılı sonunda Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından din görevlisi olarak Hollanda’ya gönderildim. Tilburg Katolik Üniversitesi’nde ve Vrij Univesiteit Amsterdam’da Kilise hukukuna ilişkin araştırmalarda bulundum. 1998 yılında Rotterdam İslam Üniversitesi’nde İslam Hukuku öğretim üyesi olarak göreve başladım. Aynı üniversitede Dekanlık ve Rektör yardımcılığı görevlerinde bulundu. 2002 yılında Kilise Hukukunun Avrupa’da Laiklik Sürecinin Başlamasına Etkileri ve Aile Hukuku Alanında İslam Hukukuyla Mukayesesi” konulu doktora tezini Erciyes Üniversitesi’nde tamamladım. Avrupa İslam Üniversitesi’ne İslam Hukuku docenti ve rektör yardımcısı olarak atandım. 2005 yılından beri aynı üniversitede İslam Hukuku Profesörü ve Rektör olarak görev yapmaktayım. İngilizce, Arapça ve Hollandaca biliyorum. Evli ve üç çocuk babasıyım.

Kitap ve bilimsel çalışmalarınız var mı?

Kitap çalışmalarımı şu şekilde sıralayabilirim; 1-Kilise Hukuku ve Laiklik Sürecine Etkisi, 2- Aile Hukuku Açısından İslam Hukuku ve Kilise Hukuku, 3- Hukukun Kaynakları Açısından İslamiyet ve Hıristiyanlık, 4- İslam Hukukunda Rehin Kavramı, 5- İslam Hukukunda İkrah ve Hukuki Tasarrufların Neticelerine Etkisi. Bunların yanı sıra bilimsel makale çalışmalarım çeşitli dergi ve gazetelerde yayınlandı.

Avrupa İslam Üniversitesi’nin kuruluşu ve vizyonunu kısaca tanıtır mısınız?

Üniversitemiz, Avrupa’da, “bilinçli ve düzeyli Avrupalı müslüman’ kimliğini inşaa etmek, Hollandalılar nezdinde ‘istenmeyen ve korkulan din’ olarak algılanan İslamiyet’i doğru ve düzgün bir dille anlatmak ve ‘İnsana hizmet İslam’a hizmet’tir anlayışını hayata geçirmek, umudu bilime, sevgiyi ilime dönüştürmek amacıyla 1997 yılında kuruldu.
Mültikültürel bir öğrenci ve akademisyen kadrosuna sahip olan AİÜ, farklı kültürlerin, renklerin ve dillerin kesişme noktası olan Rotterdam’da, şehrin düşünce anaforu olabilecek bir alanda; Rotterdam (Centraal Station) Tren İstasyon’undan yürüyerek sadece üç dakika uzaklıktaki bir mesafede bulunan yeni binasına, 2010-2011 eğitim-öğretim döneminde taşındı. İslam dininin ilkelerini, her biri kendi alanında yetkin düşünce adamları eşliğinde verilen akademik bir eğitimle Avrupalı müslümanlara öğretmeyi hedefliyor. AİÜ, İslami ilimler alanında sunduğu kaliteli eğitim olanaklarının yanı sıra, Hollanda´nın ikinci büyük kenti olan Rotterdam´daki kültür-sanat etkinliklerine canlılık katıyor. AİÜ, önümüzdeki yılda da sanatsal faaliyetlerini sürdürmeye aktif bir şekilde devam edecek. AİÜ´nin eğitim alanında sunduğu en önemli projelerden birisi ise, İslami ilimleri geniş halk kitlelerine, akademik seviyedeki derslerle ulaştırabilmek için oluşturduğu 2 yıl süren Enstitü programı. Arapça, Kur´an, siyer, ibadat ve akide gibi temel İslami ilimlerin yer aldığı Enstitü programı, kendini İslami ilimler alanında geliştirmek isteyen ev hanımlarına, yoğun çalışma temposu nedeniyle 4 yıl süren akademik bir takvimi takip etmeye vakti olmayan ancak islami ilimler hakkında genel bilgilere sahip olmayı arzu eden çalışan kesime ve farklı nedenlerden ötürü daha kısa sürede islami ilimler üzerine eğitim almak isteyen kitlelere ulaşabilmek amacıyla Enstitü Bölümü çalışmalarına da başladı.

Avrupa İslam Üniversitesi’nin eğitim süresi ve bölümleri hakkında bilgi verebilir misiniz?

Avrupa İslam Üniversitesi ‘nde, ilk 2 yıllı ön hazırlık mahiyetindeki Enstitü Bölümü ve 3 yıl süren Fakülte Bölümü ile toplam eğitim süresi 5 yıl sürmektedir. Avrupa’nın bir diğer önemli ülkesi olan Belçika’da İslami İlimler Fakültesi bulunan üniversitede, manevi rehberlik alanında çalışmak ve İslami ilimler alanında uzman olmak isteyenler için iki master bölümü bulunmaktadır. Ayrıca Danimarka ve Almanya gibi diğer Avrupa ülkelerinden uzaktan eğitim metoduyla öğrenim gören öğrencilerimiz mevcuttur.

Üniversitemizin bu yıl hayata geçirdiği bir başka önemli eğitim projesi ise halka yönelik Enstitü programı. Yoğun iş hayatı nedeniyle İslami ilimler alanında öğrenim görmeye vakit ayıramayan çalışan kesime, İslam dini hakkındaki bilgisinin yetersiz olduğunu düşünen gençlerimize, rutin ev işlerinden dolayı dini bilgisini pekiştirme imkanı bulamayan ev hanımlarına; kısacası her yaştan ve her eğitim düzeyinden insanımıza, İslam dininin güzelliklerini anlatabilmek ve onların İslami ilimler alanındaki bilgisini arttırabilmek için kolları sıvayan Avrupa İslam Üniversitesi, 2 yıl süren halka açık Enstitü Programına start verdi. Enstitü Bölümü’nü tercih eden vatandaşlarımız İbadat, Akide, Arapca, Kur’an ve Hadis gibi temel İslami ilimler üzerine eğitim görebilecek.

Yılda kaç öğrenci kayıt yaptırmakta ve üniversiteye giriş şartları nerlerdir?

Faaliyetlerini Hollanda’da sürdüren Avrupa İsam Üniversitesi’nin Rotterdam’daki merkez binasında 150 öğrenci eğitim görmektedir. Üniversitenin Belçika’daki şubesi, uzaktan eğitim programlarında yer alan öğrenciler ile üniversitenin diğer temsilciliklerinde öğrenim gören öğrencilerle beraber okulumuzun 1500’ü aşkın öğrencisi bulunmakadır.

Akademik düzeyde eğitim veriyorsunuz peki hafta arası çalışan insanlar için özel ders proğramınız nasıl? Genel olarak üniversitede eğitim hangi zamanlarda veriliyor?

Üniversitemiz İslami ilimler alanında akademik düzeyde eğitim almak, dini bilgileri sağlıklı kaynaklardan öğrenmek ve İslami ilimler alanında uzmanlaşmak isteyenler için, Avrupa’da yaşayan müslümanlara her türlü olanığı sunmuştur. Gündüz saatlerinde yoğun iş temposu nedeniyle akademik bir platformda eğitim görmeye vakit bulamayanlar için Pazartesi ve Çaşamba akşamları akşam eğitimi verilmektedir. Hafta içi gündüz grubunun yanı sıra, çeşitli nedenlerden ötürü hafta içi verilen ders programlarını takip edemeyen öğrencilere, hafta sonu öğrenim görme imkanı tanınmıştır. Özet itibariyle Avrupa İslam Üniversitesi haftanın 7 günü faal olan ve Avrupa’da İslami ilimler alanında uzmanlaşmış sayılı ilim adamlarının ugrak noktası olan bir ilim yuvasıdır.

Avrupa İslam Üniversitesine kimler başvurabilir, AİÜ’de öğrenim görme kriterleri neledir?

Üniversitemizde öğrenim görme şartları ise, üniversitede eğitim görebilecek düzeyde bir lise diplomasına sahip olmak (VWO diploması), HBO gibi 4 yıllık bir yüksek okulun ilk senesini bitirdiğine dair bir sertifikaya sahip olmak, Avrupa ülkelerinden birinde oturum iznine sahip olmak ve lise öğrenimini Avrupa ülkeleri dışında tamamlayanlar için uluslararası denkliği bulunan bir diplomaya sahip olma şartı aranmaktadır. Aynı şekilde yurtdışında yüksek eğitim gören öğrenci adaylarının okulumuzdaki master programlarını takip edebilmesi için uluslararası denkliği bulunan bir üniversiteden mezun olması gerekmektedir. Okulumuza Enstitü, Fakülte veya master bölümlerinde eğitim görmek için başvuran 21 yaş üstündeki öğrenci adaylarımız, özel bir sınava tabii tutulmaktadır.

Mezun olan öğrencilerin Hollanda’da iş imkanları nelerdir ve hangi alanlarda iş bulabilirler?

Üniversitemizden mezun olanlar Hollanda Adalet Bakanlığı’na bağlı hapishanelerde ve Hollanda’daki hastanelerde “manevi rehber” olarak çalışabilmekteler. Avrupa İslam Üniversitesi’nin mezunları aynı zamanda İslami İlimler üzerinde uzmanlık gerektiren her alanda çalışabilirler.

Dersler dışında üniversitede başka hangi faaliyetler düzenlenmektedir ve bu faaliyetlerin kapsamı nedir?

AİÜ´nin artık klasikleşen, iki yıl hazırlık 3 yıl fakülte olmak üzere 5 yıl süren lisans ve master eğitiminin yanı sıra, başlattığı bir başka yeni eğitim seferberliği ise, Arapça, Holandaca ve İngilizce dil kursları. Arapça üzerindeki tabuları yıkan AİÜ, Arap dilini en kısa sürede öğretmek için alanında yetkin yeni öğretim görevlilerini akademik bünyesine takviye ederken, bilgisayar ortamında ders yapılabilecek, zengin meteryallerle desteklenmiş yeni dil laburavatorunu, Arapça okuma kitapları ve Arap edebiyatının seçkin örneklerinden oluşan eserleri, kursiyer ve öğrencilerin hizmetine sunarak bir yeniliğe daha imza atmakta. Minyatür sanatını Hollanda toplumuna öğretmek, ata sanatı minyatürü başta Hollanda olmak üzere Avrupa’da tanıtmak ve sevdirmek amacıyla yola çıkan Dr. Yasemin Sözer Saraç, Avrupa İslam Üniversitesi’ndeki atölyesinde minyatür derslerini bu yıl da sürdürecek. Kursiyerlere, minyatür sanatını hem teorik hem de pratik uygulamalarla öğreten Yasemin Sözer Saraç, sanata ve sanatçılara kapısını açan Osmanlı’nın minyatürünü, sanata ve sanatçıya değer veren bir başka ülkede; Hollanda’da, modern ve gelişmiş teknik bir alt yapıyla kursiyerlere öğretmeye devam edecek. Dr. Yasemin Sözer Saraç öncülüğündeki minyatür atölyesi ile ebru sanatçısı Muazzez Bahçekapılı öncülüğündeki ebru atölyesi ve Dr. Refii Kileci önderliğinde çalışmalarını sürdürecek olan Arapça Kaligrafi kursu, geleneksel İslam sanatlarının Hollanda’da tanıtılmasında ve bu sanat dallarının yaygınlaştırılmasında önemli bir rol üstlenmekte.

Üniversite olarak çok farklı bir çizgidesiniz. Sadece İslami konularda değil sanata ve sanatçılarda kapınızı açmışsınız. Bu konularda biraz bilgi verebilir misiniz?

İslam’da sanat toplum için vardır. Sanat topluma hizmet ve onu ileri götürmek için kullanılmalıdır. Rabbim sanatı nasıl yasaklayabilir ki...Bir kere O En büyük sanatçı ...Musavvir sıfatı ne demektir ki..En güzel şekil veren, tasvir eden...! O'nun şekillendirdiği hangi canlı-cansız şey bir sanat eseri ve teknoloji harikası değil ki...!?
Üniversitemizin organize ettiği ney kurslarına ilgi yoğun. Neyin büyülü tınısını genç yeteneklere sevdirmek için Almanya-Rotterdam hattında mekik dokuyan neyzen Mutlu Yılmazer, Avrupa İslam Üniversitesi’ndeki ney kurslarında, neyin hüzünlü sesiyle öğrencilerini insan ruhunun bilinmeyen katmanlarına götürmeye devam etmektedir.
Ayrıca kaligrafi, minyatür, ebru, resim, ahşap boyama ve ney kurslarıyla geniş kitlelere ulaşmayı hedefleyen AİÜ, felsefe kulübü ve tasavvuf sohbetleri gibi halka açık aktiviteleriyle katılımcıların kişisel gelişimine katkıda bulunacak düşünsel çalışmalara da imza atmakta. Kendi sahasında Avrupa’da uzman bir isim olan Dr. İbrahim Işıtan, Avrupa İslam Üniversitesi’nde, Hollanda’da yaşayan müslümanların dinî, sosyo-psikolojik ve kişisel sorunlarını çözmede yardımcı olabilmek için halka açık tasavvuf sohbetleri sürdürmektedir. Her sohbette didaktik tarzda işlenen bir konu çerçevesinde katılımcılardan gelen soru ve önerilere göre şekillenen tasavvuf sohbetlerinde, tasavvufun ortaya koyduğu manevi terapi imkanlarıyla insan psikolojisinin derinliklerine inilmekte.
AİÜ’de felsefe ve sosyoloji dersleri veren Mehmet Sarı öncülüğünde, faaliyetlerini her hafta Pazar günü 10.30-12.00 arası sürdüren AİÜ Felsefe Kulübü, AİÜ’nin halka açık sunduğu bir başka kayda değer çalışmadır. Mitolojiden başlayıp sırasıyla “Bilgi felsefesi”, “Varlık felsefesi” ve “İlkçağ felsefesi”nin işlendiği derslerde, felsefenin tanımı ve tarihi ele alınıyor. İnteraktif bir şekilde işlenen felsefe derslerinde sırasıyla İlkçağ felsefesinin ardından Helenistik dönemin felsefi anlayışı, İslam’in tarih sahnesine çıkışıyla doğan İslam Felsefesi ve Avrupa’daki aydınlanma hareketlerine öncülük yapan Rönesans Felsefesi işlenmekte. “Sofi’nin Dünyası” adlı dünyaca ünlü felsefi romandan 10’ar sayfa okunarak başlayan derslerde, ayrıca her hafta bir öğrenci, felsefi, sosyolojik veya güncel bir konu hakkında yaptığı bir araştırmanın sunumunu yapıyor.



Tasavvuf Sohbetleri konusunu biraz açar mısınız? Nedir? İçerik olarak konular nasıl işlenmektedir?

Bilindiği gibi Tasavvuf İlmi, İslam Ahlak ve Mâneviyatını anlama ve hayata geçirme konusunda çalışan ve fikir üreten bir ilimdir. Bu nedenle, insan ruh eğitimi ve sağlığı söz konusu olduğunda Tasavvuf’un yeri önemlidir. İslam Tarihi’nin klasik döneminden bu güne kadar Ahlak, Mâneviyat ve Eğitim konusunda değerli fikir ve uygulama tarzları geliştiren sûfiler, insan nefsinin tezkiyesi ve kalbinin tasfiyesi açısından hayatî öneme sahip yöntem ve uygulamalar bırakmışlardır. İnsanın Yaratıcı’sına kulluk yapmak amacıyla gönderildiği İslam gerçeği dikkate alındığında, tasavvuf tecrübesinin kaliteli kulluğun nasıl gerçekleştirilebileceği noktasında inanan insana yardımcı olacağı âşikardır.
Günümüz gerçekleri dikkate alındığında, Allah’a kulluk yapmada zorlanan modern insanla karşılaşmaktayız. Hakikatte, insan yaratıldığı ilk andan itibaren Allah’a kulluk yapmakta zorlanmaktadır. Çünkü yaratılışında belli kurallarla kayıtlanmama ve kendi başına buyruk olma istek ve hevesi vardır. Allah’ın varlığı vb. metafizik konularında zorlanan insan zihnini de dikkate alırsak, Allah’a hakîki bir şekilde kulluk yapma konusu ciddi ve çetin bir mesele olarak dünyanın kuruluşundan ve insanın varlığından bu yana hep var olan bir problem olmuştur. Didaktik tarzda işlediğimiz konular dinleyicilerden gelen soru ve tekliflere göre şekillenmektedir.

Birde sizin öncülüğünüzde üniversitede halka açık Huzur Sohbetleri düzenlenmekte. Bu sohbetlere kimler katılabilir? Kur´an-ı Kerim’i ve Peygamberimiz Hz. Muhammed’i daha iyi anlamak için sohbet sırasında hangi konulara ağırlık veriyorsunuz?

AİÜ’nin en önemli hizmetlerinden birisi de Huzur Sohbetleri. Her salı akşamı 7.30´dan sonra üniversitenin Rotterdam’da ki mekez binasında gerçekleşen sohbetler halka açık ve ücretsiz. Huzur Sohbetleri’nde, düzenli olarak siyer ve tefsir dersi işlenmekte. İslam dininin temel kaynağı olan Kur´an-ı Kerim’i anlamak ve ayetlerin özüne inerek kutsal mesajı daha iyi özümsemek; Asr-ı Saadet insanının taşıdığı ruhu algılayabilmek ve kutsal mesajın temsilcisi olan Hz. Muhammed´in zaman üstü yaşamını doğru algılayabilmek isteyenler, Tefsir ve Siyer derslerini takip edebilirler. Kimliğini Kur´an ve Hz. Muhammed´in örnek hayatı ışığında oluşturmak isteyen herkes, Huzur Sohbetleri’yle ilahi aşka açılan kapıyı aralayabilir.

Sayın Bahçekapılı zaman ayırıp akademik ilim yuvası olan AİÜ ile ilgili bilgileri okuyucularımızla paylaştığınız için teşekkür ederiz. Son olarak söylemek istediğiniz bir şeyler var mı?

Platform dergisini; yazılarında İslama ve İslamı değerlere verdiği önemden dolayı kutluyor, yayın hayatında başarılar diliyorum.

Röportaj: Mustafa Toga
Fotoğraf: Mehmet Nuri Gerek  ve Ali Kumaş
.................................................................................................................................
Platform Dergisi : Sayfa: 30/31/32/33 Tarih: 15 Haziran 2011
Hollanda Genelinde Dağıtım Yapılan, Aylık Türkçe Dergi